Devlet halinde oluşmuş bir toplumun anayasasında adalet örgütünün öneminin açıklanması gereklidir. Ulusların yargı hakkı bağımsızlıklarının birinci koşuludur. Adalet örgütü bağımsız olmayan bir ulusun, devlet halinde varlığı kabul olunamaz.
Nisan 1920, Atatürk’ün Söylev ve Demeçleri, Cilt II
Çağdaş anlamda ilerleme, ulusların uygarlıkla ilgili ihtiyaçlarının genişletilmesini, çoğaltılma ve aydınlatılmasını ve bu ihtiyaçlara uygun yurttaşlık haklarının var olmasını gerektirir. Her devletin bağlı bulunduğu toplumun uygarlık derecesiyle orantılı, yasaları vardır. Dünyada bulunan bütün uygar devletlerin “medeni kanunları” (yurttaşlık yasaları) birbirine pek yakındır. Bizim ulusumuz ve hükümetimiz adalet görüşü ve anlayışı bakımından hiçbir uygar ulustan aşağı değildir. Belki tarih bu konuda ileri olduğumuza tanıklık eder. Bundan ötürü, bizim de yasalarımız bütün uygar devletlerin bütün yasalarına uygun olmaz. Uğraşmalarımızın yönelik olduğu tam bağımsızlık kavramı içinde adaletin bağımsızlığının da bulunması doğaldır. Bundan ötürü, her bağımsız devletin elinden alınamaz hakkı olan adalet dağıtımına kimsenin karışmasına müsaade edemeyiz.
Mart 1922, Atatürk’ün Söylev ve Demeçleri, Cilt I