1919 Mayıs’ının 19’uncu günü Samsun’a çıktım. Genel durum ve görünüm: Osmanlı Devletinin de içinde bulunduğu grup Dünya Savaşında yenilmiş, Osmanlı ordusu her tarafta zedelenmiş, koşulları ağır bir ateşkes anlaşması imzalamış, büyük savaşın uzun yılları boyunca ulus yoksul ve yorgun bir halde, ulus ve ülkeyi bu savaşa sürükleyenler kendi canları kaygısına düşerek ülkeden kaçmışlar. Padişahlık ve halifelik mevkiinde bulunan Vahdettin soysuzlaşmış, yalnız kendisini ve tahtını emniyete alabilme hayali içinde alçakça önlemler araştırmakta. Damat Ferit Paşanın başkanlığındaki hükûmet güçsüz, onursuz, korkak yalnız padişahın isteklerine uymuş ve onunla birlikte kendilerini koruyabilecek herhangi bir duruma razı. Ordunun elinden silah ve cephanesi alınmış ve alınmakta. İtilaf devletleri Ateşkes Anlaşması hükümlerine uymayı gerekli görmüyorlar. Bir uydurma nedenle donanmaları ve askerleri İstanbul’da. Adana ilini Fransızlar, Urfa, Maraş, Antep’i İngilizler işgal etmiş; Antalya ile Konya’da İtalyan birlikleri, Merzifon ve Samsun’da İngiliz askerleri bulunuyor. Her yanda
yabancı devletlerin subay ve memurları ve ajanları faaliyette. En sonunda, konuşmamıza başlangıç olarak aldığımız tarihten dört gün önce İtilaf devletlerinin uygun bulmasıyla, 15 Mayıs 1919’da, Yunan ordusu İzmir’e çıkıyor. Bundan başka, ülkenin her yanında, Hristiyan azınlıklar, özel istek ve amaçlarının gerçekleşmesi, devletin bir an önce çökmesi için gizli, açık çaba göstermekte.
Ekim 1927, Nutuk
Afyonkarahisar’da doğdu, Ankara’da büyüdü. Yazmayı, yaratıcı olmayı, okumayı sever; bunlar için yaşar. Yaptığını düşünmez, düşündüğünü yapar. Aklın ve vicdanın yolunda hukukun ve ilmin üstünlüğünü savunur, hayal kurmak yerine hedef seçmeyi düstur edinmiş yazmaya derdinden meyil etmiş fikri hür Atatürk gencidir.