Atatürk, 1881’de Selanik’in Islahane Caddesi Ahmet Subaşı Mahallesi’ndeki evde doğmuş, Mustafa adı konulmuştur. Babası Ali Rıza Efendi; Anadolu’dan Rumeli’ye geçen yörüklerden, Hafız Ahmet Efendi’nin oğludur. Ali Rıza Efendi’den başka Salih isimli bir erkek, Rukiye isimli bir de kız kardeşi vardır. Annesi Zübeyde Hanım, Hacı Sofu ailesinden Feyzullah Ağa’nın kızıdır, annesinin adı Ayşe’dir. Zübeyde Hanım’ın bir kız kardeşi, Hasan ve Hüseyin isimli iki de erkek kardeşi vardır. Atatürk’ün ise, Makbule ve en küçükleri olan Naciye isimli bir kız kardeşi vardır. Atatürk’ün dedesi Hafız Ahmet Efendi, kızıl saçlı, kızıl sakallı bir bey olduğu için ona Kırmızı Hafız denilirmiş. Ali Rıza Efendi, bir kazada(ilçe) gümrük memurluğu yaparken istifa edip bir müddet kereste ticareti yapmış.
Atatürk mahalle mektebinden sonra, “Şemsi Efendi” Mektebi’ne gittiği sırada babası ölmüş. Ali Rıza Efendi ölünce geçim sıkıntısına düşen Zübeyde Hanım, çocukları da alıp Lângaza köyündeki dayısının yanına taşınmışlar. Dayısı bir çiftlikte kâhyalık yapıyormuş. Bu köy hayatı çocukları okumadan yoksun bırakacağı için, Zübeyde Hanım bir müddet sonra çocuklarıyla beraber Selanik’e gelmiş. Orada ev kiracıları Binbaşı Kadri Bey’in yardımıyla, Mustafa askeri rüştiye imtihanlarına girerek kazanmış. Fakat Zübeyde Hanım devamlı harpler olduğu ve birçokları geri dönmediği için oğlunun subay olmasını istemiyormuş. Mustafa’nın okumasını istediği bu kararsız günlerinde bir gece rüya görmüş. Rüyasında, oğlu bir altın tepsi ile minareye çıkıyormuş. Bu rüyayı komşuları askeri okulun Mustafa için çok hayırlı olacağı şeklinde yorumlamışlar. Bunun üzerine Zübeyde Hanım da Mustafa’nın askeri okula gitmesine razı olmuş. Böylece Mustafa’nın askeri okula gitmesine razı olmuş. Böylece Mustafa’nın askerlik hayatı başlamış.
Makbule Atadan Hanım’dan
Atatürk’ten Hiç Yayınlanmamış Anılar, Yurdakul Yurdakul